آیین نامه اجرایی تبصره 82 قانون
برنامه پنج ساله دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
مصوب1373
1377.07.08 - .47921 ت 15978 هـ 1377.07.22 - 116
&سازمان حفاظت محیط زیست
&آب و نیرو ـ استخدام کشوری ـ برنامههای عمرانی ـ جنگلها و مراتع ـ حفاظت محیط
زیست ـ وزارتخانهها ـ سازمانهای مستقل ـ شکار و صید و شیلات ـ شهرداری
هیأت وزیران در جلسه مورخ 1377.7.8 بنا به پیشنهاد شماره 1873 - 21 مورخ 1374.9.8
سازمان حفاظت محیط زیست و به استناد بند (ب) تبصره (82)قانون برنامه پنج ساله دوم
توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران - مصوب 1373 - آیین نامه
اجرایی تبصره یاد شده را به شرح زیرتصویب نمود:
آیین نامه اجرایی تبصره (82) قانون برنامه پنج ساله دوم توسعه
اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
ماده 1 - طرحها و پروژههای بزرگ موضوع ردیف (1) بند (الف) تبصره (82) قانون
برنامه پنج ساله دوم توسعه اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی جمهوریاسلامی ایران ،بنا
به پیشنهاد سازمان حفاظت محیط زیست، توسط شورای عالی حفاظت محیط زیست تعیین میشود
.
تبصره - سازمان حفاظت محیط زیست مکلف است الگوهای ارزیابی طرحها و پروژههای بزرگ
تولیدی و خدماتی را بر حسب اولویت تهیه و جهت تصویب بهشورای عالی حفاظت محیط زیست
ارایه نماید.
ماده 2 - به منظور اعمال مدیریت صحیح و منطبق با توسعه پایدار در زمینه پسماندهای
صنعتی و معدنی - که از این پس در این آیین نامه "پسماندهای خطرناک" نامیده
میشوند - سازمان حفاظت محیط زیست موظف است استراتژی مدیریت این گونه پسماندها را
که در برگیرنده تعاریف مربوط و ضوابط لازم، از جملهضوابط زیر میباشد با همکاری
دستگاههای ذی ربط تهیه و به تصویب شورای عالی حفاظت محیط زیست برساند:
الف - ضوابط ناظر بر کاهش پسماندهای خطرناک در فرآیندهای تولیدی از طریق اعمال
سیاستهای مدیریت تولید و به کار گیری فن آوریهای (تکنولوژیهای) پاک.
ب - ضوابط ناظر بر ایجاد سیستمهای حمل و نقل ایمن پسماندهای خطرناک .
ج - ضوابط ناظر بر ایجاد تأسیسات بازیابی و دفع نهایی پسماندهای خطرناک .
ماده 3 - کلیه واحدهای صنعتی و معدنی مکلفند پسماندهای خطرناک حاصل از فعالیت خود
را به طریقی که در دستورالعملها و ضوابط برنامه ملی ماده(2) اینآیین نامه تعیین
میشود، تمشیت و دفع نماید.
ماده 4 - هر گونه فعالیت معدنی و مبادرت به اکتشاف و بهره برداری از معادن،
مستلزم رعایت ضوابط و استانداردهای زیست محیطی میباشد.
سازمان حفاظت محیط زیست موظف است ضوابط و استانداردهای زیست محیطی مذکور را با
توجه به اهداف توسعه پایدار تدوین و به تصویب شورای عالیحفاظت محیط زیست برساند.
تبصره - صدور پروانههای اکتشاف و بهره برداری از معادن در مناطق چهارگانه تحت
حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست - موضوع بند (الف) ماده (3)قانون حفاظت و بهسازی
محیط زیست - کماکان تابع مقررات قانونی مربوط و مصوبات شورای عالی حفاظت محیط زیست
میباشد .
ماده 5 - بهره برداری از خاک رس، شن و ماسه معمولی در رودخانهها اعم از دایمی و
فصلی، موکول به رعایت ضوابط و استانداردهای زیست محیطی میباشد.
ماده 6- هر گونه بهره برداری از منابع طبیعی تجدید شونده از قبیل جنگل، مرتع و
آبزیان در کشور باید بر اساس طرح مصوب با توجه به توان بالقوه محیط ومتکی بر
مطالعات امکان سنجی از محیط زیست محل اجرای طرح و مطالعات توان سنجی از منابع مورد
بهره برداری باشد.
تبصره 1 - طرحهای بهره برداری موضوع این ماده باید به تصویب وزارت جهاد سازندگی
یا مؤسسات وابسته به وزارت مذکور بر اساس مقررات مربوط واهداف توسعه پایدار برسد.
تبصره 2 - بهره برداری از منابع طبیعی قابل تجدید در اکوسیستمهای ویژه و
آسیبپذیر و در مناطق چهارگانه - موضوع بند الف ماده (3) قانون حفاظت وبهسازی
محیط زیست - تابع مقررات قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست و آیین نامه اجرایی آن
میباشد .
ماده 7 - به منظور بررسی و تعیین ظرفیت قابل تحمل محیط و نظارت عالی در زمینه
اجرای صحیح طرحهای بهره برداری از منابع طبیعی تجدید شونده از جهتتطبیق مطالعات
امکان سنجی و توان سنجی با مراحل اجرای طرح کمیته عالی نظارت با مسئولیت وزارت
جهاد سازندگی و با عضویت یکی از معاونان حفاظتمحیط زیست، سازمان جنگلها و مراتع،
وزارت کشاورزی، وزارت فرهنگ و آموزش عالی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی،
وزارت نیرو و شرکتسهامی شیلات ایران تشکیل میشود.
تبصره - حدود اختیارات و نحوه تشکیل کمیته عالی نظارت به تصویب شورای عالی حفاظت
محیط زیست میرسد .
ماده 8 - به منظور کاهش آلودگی ناشی از مصرف سوختها و استفاده بهینه از انرژی در
کشور باید در الگوی مصرف انرژی تجدید نظر گردد به همین جهتاستانداردهای مصرف
انرژی توسط وزارت نیرو، سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت صنایع و سازمان برنامه و
بودجه و در صورت ضرورت با همکاری سایردستگاههای ذی ربط تدوین و به تصویب شورای
عالی حفاظت محیط زیست خواهد رسید.
ماده9 - به منظور ایجاد هماهنگی بین فعالیتهای دستگاههای دولتی و همچنین واحدهای
بزرگ صنعتی و تولیدی با ملاحظات زیست محیطی در جهت تحققاهداف توسعه پایدار،
دستگاهها و واحدهای مذکور موظفند با هماهنگی سازمان اداری و استخدامی کشور و از
محل پستهای موجود نسبت به ایجاد و استقراریک واحد یا دفتر محیط زیست تحت نظر
مستقیم بالاترین مقام دستگاه دولتی و یا مدیر عامل واحدهای بزرگ اقدام نمایند.
ماده 10 - به منظور کاهش آلودگی هوای شهرهای مذکور در بند(ب)تبصره (82)قانون
برنامه پنج ساله دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، جمهوریاسلامی ایران، در هر
یک از استانهای ذی ربط، کمیتهای به ریاست استاندار و با عضویت مدیران کل بهداشت،
درمان و آموزش پزشکی، صنایع، وزارت پست وتلگراف و تلفن، حفاظت محیط زیست، سازمان
جنگلها، صدا و سیما، معاون راهنمایی و رانندگی ناحیه نیروی انتظامی و شهردار هریک
از شهرهای مذکورتشکیل خواهد شد تا ضمن تدوین طرحها و روشهای کوتاه مدت و میان
مدت، راه کارهای مناسب و عملی در جهت کاهش مؤثر و سریع آلودگی هوای شهرهایمورد
نظر را با توجه به قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا و سایر قوانین و مقررات مربوط
تنظیم و از طریق دستگاههای ذی ربط به اجرا در آورند. مدیر کلحفاظت محیط زیست
استان، دبیر کمیته و مسؤول تشکیل جلسات و تنظیم موارد قابل طرح در کمیته و پیگیری
مصوبات کمیته است .
تبصره 1 - در خصوص شهر تهران، کمیته مورد نظر به ریاست یکی از معاونان سازمان
حفاظت محیط زیست ( به انتخاب رییس سازمان) و با عضویتنمایندگان تام الاختیار
ترجیحاً" مدیران کل استانی وزارتخانههای بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، صنایع،
کشور، نفت و پست و تلگراف و تلفن، سازمانصدا و سیما، شهرداری تهران و معاونت
راهنمایی و رانندگی و امور حمل و نقل نیروی انتظامی و سازمان جنگلها و مراتع و با
دبیری مدیر کل حفاظت محیطزیست استان تهران تشکیل میشود.
تبصره 2 - اداره کل حفاظت محیط زیست استانهای مورد نظر مکلفند راه کارهای عملی
جهت رسیدن به استاندارهای سازمان بهداشت جهانی را تهیه و دردستور جلسه قرار دهند.
حسن حبیبی
معاون اول رییس جمهور