قانون ممنوعیت بکارگیری
اسامی، عناوین و اصطلاحات بیگانه
ماده واحده- به منظور حفظ قوت و اصالت زبان فارسی به عنوان یکی از ارکان هویت ملی
ایران و زبان دوم عالم اسلام و معارف و فرهنگاسلامی، دستگاههای قانونگذاری،
اجرایی و قضایی کشور و سازمانها، شرکتها و موسسات دولتی و کلیه شرکتهایی که
شمول قوانین و مقرراتعمومی بر آنها مستلزم ذکر نام است و تمامی شرکتها،
سازمانها و نهادهای مذکور در بند (د) تبصره (22) قانون برنامه دوم توسعه موظفند
از بکاربردن کلمات و واژههای بیگانه در گزارشها و مکاتبات، سخنرانیها،
مصاحبههای رسمی خودداری کنند و همچنین استفاده از این واژهها بر روی
کلیهتولیدات داخلی اعم از بخشهای دولتی و غیر دولتی که در داخل کشور عرضه میشود
ممنوع است.
تبصره 1- فرهنگستان زبان و ادب فارسی باید براساس اصول و ضوابط مصوب خود برای
واژههای مورد نیاز با اولویت واژههایی که کاربردعمومی دارند راسا یا با همکاری
مراکز علمی واژهگزینی و یا واژهسازی کند و هر شش ماه یکبار گزارش فعالیتهای خود
را به کمیسیون ارشاد و هنراسلامی و وسایل ارتباط جمعی و حسب مورد سایر
کمیسیونهای مجلس شورای اسلامی تقدیم نماید.
تبصره 2- واژههایی که فرهنگستان زبان و ادب فارسی وضع معادل فارسی را برای آنها
ضروری نمیداند و نیز کلماتی که هنوز واژه فارسی معادلآنها از سوی فرهنگستان به
تصویب نرسیده است از شمول این قانون مستثنی هستند.
تبصره 3- فرهنگستانهای علوم و علوم پزشکی و دستگاههای آموزشی و پژوهشی،
دانشگاهها و دیگر سازمانهای علمی و فرهنگی مکلفند درزمینه واژهگزینی و
واژهسازی تخصصی اقدام کنند و واژههای پیشنهادی خود را به تصویب فرهنگستان زبان و
ادب فارسی برسانند.
تبصره 4- در مواردی که فرهنگستان زبان و ادب فارسی در زمینه واژهگزینی و
واژهسازی تخصصی خواستار همکاری دستگاهها و مراکز علمی،آموزشی صنعتی و فرهنگی
باشد، این دستگاهها و مراکز موظفند با فرهنگستان همکاری کنند.
تبصره 5- کارخانهها، کارگاهها و اماکن تولیدی و خدماتی و تجاری موظفند ظرف مدت
دو سال از تاریخ ابلاغ این قانون اسامی تولیدات و ظرفمدت یک سال نام اماکن خود را
به نامها و واژههای غیر بیگانه برگردانند.
تبصره 6- چاپخانهها، مراکز طبع و نشر، روزنامهها و سایر مطبوعات مکلف به رعایت
این قانون هستند و در صورت تخلف وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی موظف است مطابق تبصره
هشتم همین قانون با آنها رفتار کند.
تبصره 7- صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران موظف است از بکارگیری واژههای نامانوس
بیگانه خودداری کند و ضوابط دستوری زبان فارسیمعیار را رعایت نماید، سازمان صدا و
سیمای جمهوری اسلامی ایران و کلیه دستگاههای مذکور در ماده واحده موظفند واژههای
مصوب فرهنگستانزبان و ادب فارسی را پس از ابلاغ در تمامی موارد بکار ببرند.
تبصره 8- تولید و توزیعکنندگان کالاها و صاحبان مراکز کسب و پیشه در صورت تخلف
از این قانون به ترتیب به مجازاتهای زیر محکومخواهند شد:
الف - اخطار کتبی توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
ب - تعویض علایم و نشانهها و تغییر اسامی و عناوین پس از اعلام وزارت فرهنگ و
ارشاد اسلامی توسط وزارت کشور یا دستگاههای ذیربط باهزینه متخلف.
ج - تعطیل موقت محل کار.
د - لغو پروانه کار.
تبصره 9- نیروی انتظامی موظف است از نصب و استفاده از علایم به زبان و خط بیگانه
توسط مراکز تولید، توزیع و صنوف جلوگیری نماید.
تبصره 10- آییننامه اجرایی این قانون ظرف مدت دو ماه پس از تصویب با پیشنهاد
کمیسیون فرهنگی دولت به تصویب هیات وزیران خواهدرسید.
تاریخ تصویب 1375.9.14
تاریخ تایید شورای نگهبان 1375.9.28