به گزارش روابط عمومی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات اجتماعی این مرکز طی گزارشی در خصوص بودجه حوزه آموزشهای فنی و حرفهای با بیان اینکه آموزشهای فنیوحرفهای به عنوان یکی از سه حوزه اصلی آموزش (آموزش عمومی، آموزش فنیوحرفهای، آموزش عالی) نیروی انسانی در کشور وظیفه تربیت نیروی انسانی ماهر را عهدهدار است، آورده ایت که سیاستهای کلی نظام از قبیل سیاستهای کلی اشتغال (بند «2») بر آموزش نیروی انسانی متخصص، ماهر و کارآمد متناسب با نیازهای بازار کار و توأم کردن آموزش و مهارت تأکید دارد.
گزارش مرکز پژوهشهای مجلس تصریح میکند که در قانون برنامه ششم توسعه در مواد (4، 63، 64، 65، 66 و 69) احکامی در ارتباط با آموزشهای فنیوحرفهای مقرر شده است. ارتقای شاخصهای کمّیوکیفی آموزشهای فنیوحرفهای از جمله مقررات این احکام است.
براسا این گزارش اعتبارات حوزه آموزشهای فنیوحرفهای در لایحه بودجه سال 1398 مانند قانون مصوب سال 1397 ذیل فصل آموزشهای فنیوحرفهای با پیش کد 1802 مشخص شده و بین دستگاههای مجری تقسیم شده است.
گزارش مرکز پژوهشهای مجلس میافزاید؛ ضرورت توجه به آموزشهای فنیوحرفهای موجب تصویب و ابلاغ قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنیوحرفهای و مهارتی شده است که باید در لایحه بودجه سال 1398 اعتبارات لازم از سرجمع اعتبارات فصل آموزشهای فنیوحرفهای برای تشکیل شورای عالی آموزشهای فنیوحرفهای و مهارتی در نظر گرفته شود.
گزارش حاضر تصریح میکند که اعتبارات متفرقه که گستردگی آن نقطه ضعفی در نظام بودجهریزی است، در قانون بودجه سال 1397 و در لایحه بودجه سال 1398 با یک شیب ملایم وارد اعتبارات دستگاهها شده که امر مثبتی است، اما هنوز به صورت کامل محقق نشده است. وجود دو جدول 9 و 7-2 در لایحه بیانگر این امر است. اعتبارات متفرقه دستگاههای اصلی ارائهکننده آموزشهای فنیوحرفهای فقط در پنج عنوان تعیین شدهاند که چهار موضوع آن مربوط به سازمان آموزش فنیوحرفهای است که سه مورد آن درآمدهای اختصاصی سازمان و یک بند آن از جنس مصارف است (موضوع توسعه زیرساختهای مهارتآموزی و سیستمهای هوشمند). یک مورد باقیمانده مربوط به دانشگاه فنیوحرفهای (موضوع ساماندهی مدرسین حقالتدریس دانشگاه) است.
در این گزارش تصریح شده است که در لایحه بودجه سال 1398 اعتبار هزینهای امور آموزش و پژوهش 727.474 میلیارد ریال تعیین شده که نسبت به قانون مصوب 1397 رشد 22 درصدی را نشان میدهد. فصل آموزشهای فنیوحرفهای با اعتبار 61.979 میلیارد ریال 19 درصد رشد داشته است.
در این گزارش عنوان شده است اعتبارات تملک دارایی سرمایهای امور آموزش و پژوهش هم 16 درصد رشد و آموزشهای فنیوحرفهای 19/3 درصد رشد داشته در حالی که جمع امور دهگانه 2/9 درصد کاهش داشته است. البته این در حالی است که اعتبارات برنامه آموزش متوسطه فنیوحرفهای در بخش تملک داراییهای سرمایهای 16 درصد کاهش داشته است. این کاهش، بخش مهمی از 7000 هنرستان کشور را که هماکنون با موضوعاتی مانند تخریب ساختمان، کمبود تجهیزات و مواد مصرفی مواجه است را تحت تأثیر قرار میدهد، لذا لازم است از سرجمع اعتبارات تملک داراییهای سرمایهای آموزشهای فنیوحرفهای، اعتبارات لازم برای این امر در نظر گرفته شود.
شایان ذکر است از مجموع اعتبارات امور دهگانه (جدول 2) حدود 20 درصد به آموزش و پژوهش اختصاص یافته است. این سهم در قانون سال 1397 حدود 18 درصد بوده است.
گفتنی است سهم آموزش و پرورش عمومی از اعتبارات امور آموزش و پژوهش 58 درصد و سهم آموزشهای فنیوحرفهای 8/4 درصد است. سهم این فصل از امور دهگانه 1/67 درصد تعیین شده است. فصل آموزشهای فنیوحرفهای در قانون مصوب سال 1397 تقریباً 8/6 درصد از اعتبارات امور آموزش و پژوهش و 1/55 درصد از جمع اعتبارات امور دهگانه را به خود اختصاص داده بود.
گزارش مرکز پژوهشهای مجلس میافزاید جمع اعتبارات دانشگاه جامع علمی کاربردی کاهش 14 درصدی را نشان میدهد که به دلیل کاهش جمعیت دانشجویی و کاهش مراکز این دانشگاه است. سایر دستگاهها نظیر سازمان آموزش فنیوحرفهای، وزارت آموزش و پرورش، دانشگاه شهید رجایی و دانشگاه فنیوحرفهای به ترتیب با 13، 25، 7 و 12 درصد افزایش، از رشد مناسبی برخوردار شدهاند.
براساس این گزارش یکی از موضوعات مهم در لایحه بودجه 1398 که در قانون 1397 نیز دیده میشود رشد 107 درصدی اعتبارات برنامه کارشناسی مهارتی همزمان با کاهش 12/5 درصدی اعتبارات کاردانی مهارتی است که نشان از یک تغییر رویکرد در برنامه آموزش تکنسینی (کاردانی فنیوحرفهای و مهارتی) دارد. در حالی که مأموریت اصلی دانشگاه فنیوحرفهای به استناد قوانین و پیشینه دانشگاه باید متمرکز بر تربیت تکنسین باشد که به اشتباه اعتبارات برنامه کارشناسی مهارتی افزایش داشته است. شایان ذکر است اعتبار برنامه کارشناسی مهارتی ذیل دانشگاه فنیوحرفهای 151 درصد رشد داشته که مؤید این تغییر دیدگاه است. لذا لازم است بخش عمده اعتبارات برنامه کارشناسی مهارتی به برنامه کاردانی مهارتی انتقال یابد.
شایان ذکر است بررسی تبصرههای بودجه در حوزه آموزشهای فنیوحرفهای نشان میدهد امکان استفاده از بخشی از اعتبارات یک میلیارد دلاری اعتبارات فاینانس جهت خرید تجهیزات کارگاهها و آزمایشگاهها (بند «الف» تبصره «3») توسط دانشگاه فنیوحرفهای وجود خواهد داشت. همچنین امکان استفاده از 40.000 میلیارد ریال اعتبارات در اختیار بانکهای عامل جهت دریافت وام با بازپرداخت در سطح درآمد اختصاصی نیز برای دانشگاهها و مؤسسات آموزشی وجود دارد که پیشنهاد میشود دانشگاه فنیوحرفهای هم به آن اضافه شود.
متن کامل این گزارش را
اینجا بخوانید.