مرکز پژوهش های مجلس ارزیابی کرد؛
مرکز پژوهش های مجلس طی گزارشی به بررسی مدیریت منابع و اصلاح الگوی مصرف آب در بخش معدن و صنایع معدنی ایران پرداخت.

به گزارش روابط عمومی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، دفاتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن و مطالعات زیربنایی این مرکز طی گزارشی با عنوان « مدیریت منابع و اصلاح الگوی مصرف آب در بخش معدن و صنایع معدنی ایران» آورده است؛ مدیریت منابع و مصرف آب در کشور جز موضوعات راهبردی و اولویتدار به ویژه در اسناد بالادستی محسوب میشود. معادن و صنایع معدنی نیز به عنوان یکی از بخشهای مصرفکننده منابع آب نیازمند سیاستگذاری و انجام اقدامات نظارتی، اجرایی و تقنینی به منظور رفع چالشها و آسیبهای ایجاد شده در اثر الگوهای نامناسب مصرف آب و مدیریت پساب است.
شایان ذکر است در این گزارش ضمن بررسی کیفیتوکمّیت منابع آب در صنایع معدنی دنیا مشخص شده است که از میان فلزات و آلیاژهای آهن، فولاد، طلا، مس، آلومینیم، محصولات سیمانی و شن و ماسه، بیشترین مصرف آب مربوط به تولید فلز طلا و پس از آن تولید فلز مس است. در مقابل صنعت شن و ماسه و سیمان کمترین میزان مصرف آب را به خود اختصاص دادهاند. در بخش دیگر این گزارش، کیفیتوکمّیت منابع آب در معادن و صنایع معدنی کشور بررسی و با استانداردهای جهانی مقایسه شده است. تحلیلها نشان میدهد که کارخانههای تولید فولاد و گندلهسازی در کشور نیازمند بازنگری اساسی در زمینه مدیریت منابع آب و اصلاح فرایندهای مصرف و بازیافت آب هستند. در مقابل کارخانههای تولید مس در بخش تغلیظ و حلسازی تا حد زیادی توانستهاند میزان مصرف آب را مدیریت کرده و عملکرد خود را به استانداردهای جهانی نزدیک کنند. در مورد فلز طلا، مصرف آب در ایران حدود پنج برابر مصرف جهانی است و باید به سرعت طرحهای ویژهای تدوین و اجرا شود.
این گزارش میافزاید؛ به طور کلی دو راهکار عمده و اصلی برای مدیریت منابع آب وجود دارد. گزینه اول استفاده از آب شور دریا به جایِ آب شیرین (شیرینسازی آب دریا) و گزینه دوم استفاده از فرایندهای بازیافت آب در کارخانههای صنعتی- معدنی از جمله استفاده از تیکنرهای آبی و فیلتراسیون است که هر کدام به طور کامل در گزارش اشاره شده است. از مهمترین چالشهای این حوزه میتوان به عدم اصلاح قیمت آب و نبود برنامه مشخص برای واقعی کردن نرخ آن، فقدان سیاستها و برنامههای آمایش سرزمین برای مشخص شدن اولویتهای بهرهبرداری از منابع آب در معادن و صنایع معدنی، مصرف غیر بهینه آب برای تولید محصولات معدنی و پایین بودن نرخ بهرهوری، فقدان نگرش اقتصادی به آب در کشور، محدودیت منابع مالی برای تأمین آب مورد نیاز صنعتی و معدنی، فقدان نظام مدیریت یکپارچه منابع آب، کمبود خدمات و صنایع پشتیبانی بخش آب، عدم خوداتکایی مالی و رشد خصلتهای بنگاهداری اقتصادی در نظام مدیریتی آب، آلودگی منابع آب مصرفی در بخش صنعتی به واسطه انواع پسابها و پسماندهای دارای منشأ صنعتی و معدنی، عدم استفاده مجدد از پسابهای گوناگون در بخش معدن و صنایع معدنی، بیتوجهی به میزان و نوع مصارف آب در صنایع معدنی از دیدگاه اقتصاد آب، کمبود و ناهماهنگی در قوانین، ضوابط و روشهای اجرایی در زمینههای مرتبط با آب، استفاده از مواد شیمیایی نامناسب و تخلیه آلودگیهای ناشی از آنها در منابع آب، نامناسب شدن کیفیت آب آشامیدنی در اثر تغییرات اکولوژیک و زیستمحیطی و دفع فاضلاب و زبالهها و عدم رشد کافی و هماهنگ تجهیزات مرتبط، چالش تأمین آب سالم برای روستاییان در مراکز جمعیتی کوچک و پراکنده نزدیک معادن و واحدهای صنعتی و معدنی، ناکافی بودن الگوهای مصرف مناسب آب و کمبود تأسیسات و زیرساختها برای مقابله با بحرانها در زمانهای خشکسالی، کمبود امکانات در زمینه سنجش آلایندهها در منابع آب، آلودگی رودخانهها و منابع آب زیرزمینی به ویژه به دلیل گسترش صنعتی – معدنی غیر اصولی روی سفرههای آب و عدم بهرهگیری از فناوریهای روز به منظور هوشمندسازی مدیریت منابع آب در بخش معدن و صنایع معدنی کشور اشاره کرد.
گزارش مرکز پژوهشهای مجلس تصریح میکند که به منظور مدیریت کارآمد منابع و اصلاح الگوی مصرف آب در معادن و صنایع معدنی راهکارهای مختلف فنی و اجرایی، تقنینی، نظارتی و سیاستگذاری وجود دارد که میتوان با توجه به تجربه کشورهای موفق دنیا و بومیسازی این روشها، گام مهمی در مدیریت منابع و اصلاح الگوی مصرف آب در حوزه معدن و صنایع معدنی برداشت. نگاه ملی به مسئله آب و ایجاد درک مشترک و هماهنگی میان دستگاهها و نهادهای دخیل در این موضوع، آمایش سرزمین، تدوین برنامه راهبردی مدیریت منابع آب، اصلاح قیمت آب، حمایت از پژوهشهای دانشگاهی فناورانه و ایجاد ارتباط تنگاتنگ با صنعت، نظارت و پایش مستمر کیفیتوکمّیت مصرف آب در معادن و صنایع معدنی، آموزش و استانداردسازی، انجام اقدامات فنی – مهندسی در محیط معادن و واحدهای فراوری از جمله راهکارهای عمده مدیریت منابع و اصلاح الگوی مصرف آب در حوزه معدن و صنایع معدنی هستند.
متن کامل این گزارش را
اینجا بخوانید.
برچسب ها
اخبار ویژه